Cam Đường Canh là giống cây khó tính, việc xử lý cho cây ra hoa, đậu quả là một khâu then chốt, quyết định đến toàn bộ quá trình sản xuất cũng như năng suất, chất lượng và giá trị kinh tế của một vụ Cam. Hàng năm, người nông dân trồng cam mất nhiều công sức chăm sóc và phải bỏ ra chi phí rất lớn cho việc thuê nhân công đào rễ theo phương pháp truyền thống. Do vậy trong quá trình canh tác, anh Long luôn trăn trở nhằm tìm ra phương pháp giảm đến mức thấp nhất chi phí đầu tư trên một đơn vị diện tích.

Phó Chủ tịch Ban Chấp hành Trung ương Hội Nông dân Việt Nam Nguyễn Hồng Lý thăm quan giải pháp “Xử lý ra hoa đậu quả không đào rễ trên cây cam Đường Canh” của anh Bùi Đức Long.

Năm 2010, từ kinh nghiệm thực tế sản xuất anh đã tự nghiên cứu và thí nghiệm thành công phương pháp “Xử lý ra hoa đậu quả không đào rễ trên cây cam Đường Canh”. Với phương pháp này, chủ vườn không cần đào rễ mà dùng phân kali phối hợp với khoanh cành.

Bước đầu anh cho thí điểm trên 20 gốc, các bước được tiến hành tuần tự: Cuối tháng 11 âm lịch khi cây bung gần hết lộc non, dùng kali sunfat pha theo nồng độ 0,1 kg với 20 lít nước phun ướt đều tán lá. Sau đó khoảng 7-10 ngày, tiến hành tưới kali clorua dưới gốc theo tỷ lệ 0,2kg hòa với 8 lít nước/1m đường kính tán lá, khuấy đều rồi tưới từ tán cây trở vào gốc. Sau tưới 10 ngày, lá cây chuyển màu xanh sang vàng nhẹ, lúc này ta dùng lưỡi dao mỏng tiện một vòng cách gốc 0,3 – 0,4m để cây suy yếu tạm thời, tích tụ dinh dưỡng và kích thích ra hoa.

Sau tiện 15-20 ngày, khi cây phân hóa mầm hoa thì phun kích thích tố hoa trái Thiên nông của Công ty Quang Nông theo khuyến cáo. Sau khi hoa nở bung hết khoảng 1 tuần thì tiện gốc lần hai, nếu cây yếu để lại 1-2 cm vỏ. Kết quả, cả 20 cây cam đều sai quả. Vụ cam năm 2011, anh Long nhân rộng lên 1.000 cây sau khi áp dụng thành công ở bước đầu. Năm 2012, áp dụng trên 3.000 cây. Năm 2013 áp dụng trên 4.500 cây và từ năm 2014 đến nay, anh đã cho áp dụng thành công trên toàn bộ diện tích gần 5 ha với 10.000 cây.

Anh Long cho biết, trước đây hằng năm gia đình anh phải thuê 60-70 lao động về đào rễ cây, chi phí 150-200 nghìn đồng/ngày công. Khi ấy, những cây khoanh rễ không kịp do chậm muộn ra rất ít hoa, nhiều cây không có. Một số lao động mới làm không quen, đào đất sâu khiến rễ cây chết hoặc ngừng ra hoa nhiều năm liền. Bằng biện pháp kỹ thuật xử lý ra hoa đậu quả không đào rễ ngoài giảm chi phí đầu tư thì năm nào vườn cam của gia đình anh cũng sai trĩu quả. Qua trao đổi, được biết: “So với cách trồng thông thường sẽ giảm chi phí nhân công được gần 70 triệu đồng/5 ha/năm; cây ra hoa nhiều, tỷ lệ đậu quả đạt 95%, ít mắc bệnh, năng suất tăng, mã quả đẹp, mọng nước, không bị nứt nên tiêu thụ thuận lợi. Vườn cam của gia đình tôi mấy năm trở lại đây luôn có thu nhập ổn định từ 2-3 tỷ đồng/năm”.

Với những kết quả đã đạt được, vừa qua anh Bùi Đức Long vinh dự là một trong 63 nông dân tiêu biểu toàn quốc được Bộ Nông nghiệp và PTNT tuyên dương. Giải pháp “Xử lý ra hoa đậu quả không đào rễ trên cây cam Đường Canh” của anh đã đoạt giải nhất Cuộc thi “Sáng tạo nhà nông tỉnh tỉnh Bắc Giang” lần thứ VI và giải ba toàn quốc năm 2015.

Bảo Tú Quyên

Hội Nông dân tỉnh Bắc Giang