Ngày 20-3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức chất vấn tại phiên họp thứ 21 đối với nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực tòa án và kiểm sát. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên chất vấn.

Đại biểu Trần Văn Tuấn nêu câu hỏi chất vấn.

Tham dự tại điểm cầu Hà Nội có Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng; Trưởng Ban Tuyên giáo T.Ư Nguyễn Trọng Nghĩa; Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang.

Tại điểm cầu Bắc Giang có các đại biểu Quốc hội (ĐBQH): Trần Văn Tuấn, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh; Phạm Văn Thịnh, Trưởng Ban Dân vận Tỉnh ủy; Nguyễn Văn Thi, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh; Đỗ Thị Việt Hà, Giám đốc Sở Tư pháp.

Cùng dự có các đồng chí: Mai Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh; Nghiêm Xuân Hưởng, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; đại diện lãnh đạo Ủy ban MTTQ tỉnh và một số ban, ngành.

Phiên chất vấn được tổ chức theo hình thức kết nối trực tuyến với 62 Đoàn ĐBQH các tỉnh, TP trong cả nước.

Phát biểu khai mạc phiên chất vấn, đồng chí Vương Đình Huệ cho rằng, ngành Tòa án nhân dân (TAND) và Kiểm sát nhân dân (KSND) có vai trò quan trọng trong việc bảo đảm hệ thống pháp luật được thực hiện nghiêm minh, góp phần tích cực vào công cuộc phòng, chống tham nhũng, tiêu cực theo chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị các vị ĐBQH trên cơ sở nhìn thẳng vào hạn chế, tìm ra những giải pháp phù hợp để nâng cao hơn nữa chất lượng công tác của ngành TAND, trong đó tập trung chất vấn các nhóm vấn đề: Giải pháp tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử, giải quyết các loại vụ án, nhất là án hành chính, án hình sự về kinh tế, tham nhũng; việc giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm. Công tác cán bộ của ngành Tòa án; giải pháp nâng cao năng lực, trình độ, bản lĩnh, trách nhiệm của thẩm phán và các công chức ngành Tòa án; việc phòng ngừa và xử lý tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ ngành Tòa án; công tác tổng kết thực tiễn xét xử, hướng dẫn áp dụng thống nhất pháp luật, phát triển án lệ; việc triển khai thi hành Nghị quyết số 33/2021/QH15 của Quốc hội về tổ chức phiên tòa trực tuyến, nhất là chuẩn bị các điều kiện bảo đảm cho xét xử trực tuyến.

Đối với ngành KSND, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các vị ĐBQH tập trung chất vấn vào những nhóm vấn đề: Giải pháp tiếp tục nâng cao chất lượng thực hành quyền công tố và kiểm sát hoạt động tư pháp trong giải quyết các vụ án hình sự, nhất là các vụ án về kinh tế, tham nhũng; giải pháp không để xảy ra việc bỏ lọt tội phạm, làm oan người vô tội; tăng cường chất lượng tranh tụng của kiểm sát viên tại phiên tòa.

Giải pháp tiếp tục nâng cao chất lượng kiểm sát việc giải quyết vụ án hành chính, vụ việc dân sự; kiểm sát thi hành án hình sự, dân sự, hành chính; việc giải quyết đơn đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm. Công tác cán bộ của ngành Kiểm sát; giải pháp nâng cao năng lực, trình độ, bản lĩnh, trách nhiệm của kiểm sát viên và các công chức của viện kiểm sát; việc phòng ngừa và xử lý tham nhũng, tiêu cực trong nội bộ ngành Kiểm sát. Giải pháp tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan điều tra Viện KSND tối cao, nhất là nâng cao tỷ lệ phát hiện tội phạm; tăng cường rà soát để kịp thời giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm theo thẩm quyền.

Trong phần trả lời chất vấn, Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình cho biết, trong thời gian qua, mặc dù số lượng các loại vụ án phải thụ lý giải quyết tăng nhiều và có tính chất ngày càng phức tạp (năm 2022, số lượng các loại vụ việc thụ lý tăng 29.944 vụ so với năm trước), trong khi số lượng biên chế được giao không tăng thêm, chất lượng biên chế chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ… Tuy vậy, với tinh thần trách nhiệm cao, nỗ lực lớn của cán bộ, công chức, viên chức TAND, chất lượng, hiệu quả công tác xét xử của các tòa án ngày càng được nâng lên.

Tỷ lệ các bản án quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan được hạn chế ở mức thấp; hầu hết các vụ việc được giải quyết trong thời hạn quy định của pháp luật. Việc phát triển án lệ được chú trọng ban hành; tổ chức phiên tòa trực tuyến được tích cực triển khai thực hiện…

Chánh án TAND tối cao Nguyễn Hòa Bình khẳng định quan điểm không bao che và tất cả các thẩm phán vi phạm đều bị xử lý nghiêm với nguyên tắc không có vùng cấm. Ngành cũng liên tục kiểm tra, giáo dục đạo đức công vụ, trách nhiệm cho thẩm phán. TAND tối cao ban hành bộ quy tắc cho thẩm phán, đã được giảng dạy trong trường của hệ thống tòa án. Bên cạnh đó, TAND tối cao còn ban hành quy định về xử lý các vi phạm của thẩm phán.

Các đại biểu dự tại điểm cầu Bắc Giang.

Buổi chiều, Viện trưởng Viện KSND tối cao Lê Minh Trí trả lời chất vấn. Tại điểm cầu Bắc Giang, đại biểu Trần Văn Tuấn đặt câu hỏi: “Trong thời gian qua, TAND các cấp và các cơ quan tố tụng đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả giải quyết các vụ án hành chính. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được cũng còn một số hạn chế; một số nơi còn tình trạng UBND, Chủ tịch UBND không tham gia đầy đủ việc đối thoại, không tham dự đầy đủ các phiên tòa, chậm cung cấp chứng cứ, tài liệu theo yêu cầu của tòa án… Tình trạng trên có nguyên nhân là do các quy định pháp luật liên quan còn bất cập (ví dụ như theo quy định của Luật Tố tụng hành chính thì Chủ tịch UBND hoặc người đại diện có thể vắng mặt tại phiên tòa, Luật cũng còn thiếu các quy định cụ thể về bảo đảm thi hành đối với bản án hành chính…). Qua việc thực hiện chức năng kiểm sát giải quyết các vụ án hành chính, đồng chí Viện trưởng có đánh giá như thế nào về nguyên nhân nêu trên? Trong thời gian tới, ngành Kiểm sát sẽ phối hợp đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật liên quan như thế nào để khắc phục những hạn chế, bất cập đang đặt ra?”.

Viện trưởng Viện KSND tối cao Lê Minh Trí cho rằng, thực tế đúng như đại biểu nêu, tuy nhiên có nhiều nguyên nhân, trong đó có việc ngày càng nhiều vụ việc về hành chính. Do vậy, trong thời gian tới, Viện KSND sẽ tiếp tục nghiên cứu, cân nhắc, phối hợp cùng các ngành liên quan đề xuất điều chỉnh, sửa đổi quy định pháp luật để phù hợp với thực tiễn. Hạn chế việc đại diện UBND, Chủ tịch UBND không tham gia đầy đủ đối thoại, không tham dự đầy đủ các phiên tòa, chậm cung cấp chứng cứ, tài liệu theo yêu cầu của tòa án. Đồng thời vẫn tạo điều kiện để đại diện UBND, Chủ tịch UBND giải quyết công việc theo chức trách, nhiệm vụ được giao.

Theo Viện trưởng Lê Minh Trí, với hoạt động đặc thù thực hiện nhiệm vụ thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra, ngành kiểm sát nhân dân đã không ngừng phấn đấu, hoàn thành ngày càng tốt hơn trọng trách mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó. Ngành sẽ khắc phục những tồn tại, hạn chế về tình trạng tòa án trả hồ sơ để yêu cầu khởi tố tội phạm mới và người phạm tội mới; đình chỉ vụ án, đình chỉ quyết định khởi tố bị can do không có sự việc phạm tội hoặc hành vi không cấu thành tội phạm; tỷ lệ kháng nghị phúc thẩm án hành chính, kháng nghị giám đốc thẩm án dân sự chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội…

Nguồn Báo Bắc Giang