Ngày 2/6, Quốc hội dành cả buổi sáng để tiếp tục thảo luận tại hội trường về tình hình phát triển kinh tế – xã hội. Đại biểu Nguyễn Văn Thi (Đoàn Bắc Giang) đã đưa ra một số kiến nghị đối với lĩnh vực phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Bày tỏ nhất trí cao với các báo cáo của Chính phủ và Ủy ban Kinh tế Quốc hội trình tại kỳ họp, trong phát biểu thảo luận, đại biểu Nguyễn Văn Thi kiến nghị một số vấn đề liên quan đến lĩnh vực phát triển nông nghiệp, nông thôn.

Theo đại biểu Nguyễn Văn Thi, trong hơn hai năm qua, khi đất nước bị tác động nặng bởi dịch bệnh Covid-19 thì khu vực nông nghiệp tiếp tục phát huy vai trò là “trụ đỡ” của nền kinh tế, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia, tạo cơ sở quan trọng để bảo đảm sự ổn định và thực hiện các chính sách an sinh xã hội, bảo vệ môi trường…

Nông nghiệp có vai trò quan trọng như vậy nhưng trong những năm qua việc đầu tư ngân sách nhà nước và nguồn lực xã hội vào nông nghiệp chưa tương xứng với những đóng góp của nông nghiệp đối với quốc gia và xã hội. Nông nghiệp vẫn chưa là mảnh đất hấp dẫn để các doanh nghiệp (DN) đầu tư vào lĩnh vực này; kinh tế hợp tác xã (HTX) trong nông nghiệp có vai trò quan trọng nhưng vẫn chưa hấp dẫn, thu hút được số đông nông dân tham gia HTX (số DN nông, lâm, thủy sản chỉ chiếm 1,4% trong tổng số DN của cả nước, vốn sản xuất kinh doanh chỉ chiếm 1,1%; đối với HTX chủ yếu là quy mô nhỏ, có đến 65% số HTX chỉ có dưới 10 lao động).

Những chính sách trong gói hỗ trợ phục hồi phát triển KT-XH theo Nghị quyết số 43/2022 của Quốc hội thì các DN, HTX nông nghiệp và hộ nông dân được thụ hưởng từ chính sách này không nhiều. Hơn nữa, người nông dân hiện nay đang phải đối mặt với nhiều khó khăn trước việc giá phân bón, thức ăn chăn nuôi tăng cao (phân bón có loại tăng trên 2,5 lần, thức ăn chăn nuôi tăng 25-40% tuỳ loại), trong khi giá nông sản không tăng đã ảnh hưởng lớn đến thu nhập, đời sống của nông dân.

Đại biểu Nguyễn Văn Thi thảo luận tại hội trường.

Từ thực tiễn trên, đại biểu Nguyễn Văn Thi đề nghị Quốc hội, chính phủ tiếp tục nghiên cứu, ban hành các chính sách phù hợp hỗ trợ phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn. Hiện nay, Quốc hội, Chính phủ đã có một số chính sách hỗ trợ cho khu vực nông nghiệp, nông thôn nhưng nút thắt lớn nhất đối với sản xuất nông nghiệp hiện nay vẫn là tình trạng phân tán về đất đai, khó khăn trong việc tổ chức sản xuất hàng hoá tập trung quy mô lớn, sản xuất theo chuỗi giá trị và vấn đề tiêu thụ nông sản. Việc tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp hiện nay cần bắt đầu từ chuyển đổi phương thức sản xuất từ quy mô hộ gia đình sản xuất nhỏ sang HTX gắn với đẩy mạnh thu hút DN đầu tư vào nông nghiệp để tạo thành các liên kết nông dân – HTX – DN.

Từ những vấn đề trên đây, đề nghị Quốc hội, Chính phủ tiếp tục có các cơ chế, chính sách phù hợp hơn để thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể trong nông nghiệp; chính sách phù hợp (cả về đất đai, thuế, tín dụng và khoa học công nghệ) để thu hút các nguồn lực xã hội, các DN đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn. Đồng thời hỗ trợ nông dân trong công tác dự báo thị trường, định hướng sản xuất và đẩy mạnh hỗ trợ tiêu thụ nông sản.

Đại biểu Nguyễn Văn Thi cũng đề nghị Chính phủ có giải pháp để giữ ổn định và giảm giá các mặt hàng phân bón. Theo đại biểu, hiện nay, Chính phủ đang tập trung các biện pháp để giữ ổn định và giảm giá các mặt hàng phân bón. Tuy nhiên có một nội dung cần được Quốc hội tháo gỡ, đó là năm 2014, xuất phát từ yêu cầu giảm giá phân bón, hỗ trợ sản xuất nông nghiệp, Quốc hội khoá XIII khi sửa đổi, bổ sung một số điều các luật về thuế đã đưa mặt hàng phân bón trở thành mặt hàng không chịu thuế VAT.

Tuy nhiên, do quy định về hoàn thuế giá trị gia tăng thì mặt hàng có thuế suất VAT bằng 0 khác với mặt hàng không chịu thuế suất; một loại thì được hoàn VAT đầu vào, loại còn lại thì không. Việc này đã làm chi phí sản xuất phân bón tăng lên, không có tác dụng hỗ trợ sản xuất nông nghiệp. Bộ Nông nghiệp và PTNT  cũng đã có kiến nghị về nội dung này với Quốc hội. Vì vậy, đại biểu rất mong Quốc hội sớm quyết định đưa phân bón trở lại mặt hàng chịu thuế VAT, nhất là trong bối cảnh hiện nay, ngành nông nghiệp đang rất cần được hỗ trợ giảm chi phí đầu vào.

Đề nghị chính phủ cần có chính sách kiểm soát, hạn chế tăng giá phân bón thông qua các chính sách điều chỉnh kinh tế vĩ mô như chính sách thuế, phí, cân đối cung cầu. Theo đó đại biểu cũng đề nghị Chính phủ xem xét chính sách thuế và kiểm soát xuất khẩu đối với một số mặt hàng phân bón để giảm áp lực tăng giá trong nước, chia sẻ bớt khó khăn cho người nông dân; bảo đảm hài hòa lợi ích giữa nhà nước, DN và nông dân.

Hiện nay Bộ Nông nghiệp và PTNT đang tập trung chỉ đạo đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp theo hướng “Nông nghiệp hữu cơ”, “Nông nghiệp sinh thái” và “Phát triển kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp”. Trong bối cảnh phân bón tăng cao như hiện nay thì đây cũng là giải pháp quan trọng, vừa góp phần giảm sử dụng phân hoá học, giảm chi phí cho nông dân và nâng cao chất lượng nông sản. Đã có một số mô hình phát triển nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp có hiệu quả ở một số DN, địa phương nhưng việc nhân rộng còn chậm, vấn đề đặt ra là cần phải tạo ra động lực để đẩy mạnh phát triển các mô hình này.

Vì vậy, đề nghị Chính phủ nghiên cứu, có chính sách đặc thù để tạo động lực thúc đẩy, nhân rộng các mô hình nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp hữu cơ. Đây cũng là việc cụ thể hoá chủ trương “Phát triển nông nghiệp, kinh tế nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới theo hướng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại và nông dân văn minh” theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng.

Nguồn: baobacgiang.com.vn